عسل از دوران مصر باستان برای پوشاندن زخم‌ها و جلوگیری از ایجاد عفونت مورد استفاده قرار گرفته است. عسل نه تنها می‌تواند باکتری را بکشد بلکه به مرطوب ماندن زخم کمک کرده و به عنوان سدی محافظ برای آن عمل می‌کند. این ماده همچنین می‌تواند التهاب را کاهش داده و روند درمان زخم و دیگر مشکلات پوستی را افزایش دهد. تنها با نگهداشتن مقداری عسل در خانه، می‌توانید از آن به عنوان درمان موضعی طبیعی استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که که اگرخونریزی زخمتان بعد از 2-3 دقیقه متوقف نشد یا علائم عفونت داشت، حتماً باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
بخش اول استفاده از عسل روی زخم
1. از عسل برای درمان زخم‌ها و سوختگی‌ها کوچک و درد عضلانی استفاده کنید
عسل خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی دارد. این خواص عسل را برای درمان درد ماهیچه و خراشیدگی‌های کوچک مناسب می‌کند. اگر بعد از 2-3 دقیقه خونریزی زخم متوقف شود، می توان از این ماده روی یک زخم باز جزئی نیز استفاده کرد. عسل همچنین می‌تواند سوختگی‌های کم را تسکین داده و از عفونت کردن آن جلوگیری کند. اگر مطمئن نیستید که زخم شما نیاز به مراقبت پزشکی دارد یا نه، قبل از استفاده عسل به دکتر مراجعه کنید.
- با استفاده از عسل دور چشم، می‌توانید از آن برای درمان مشکلات چشمی مانند ورم ملتحمه نیز استفاده کنید. مراقب باشید که عسل را به صورت مستقیم درون چشم خود نریزید زیرا می‌تواند باعث بدتر شدن مشکل چشم شما شود.
- شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد عسل می‌تواند به درمان عفونت‌های قارچی کمک کند اما قبل از انجام این درمان به پزشک مراجعه کنید. عفونت‌های قارچی اگر ابتدا توسط پزشک بررسی نشوند، ممکن است پخش شده یا بدتر شوند.
- اگر خونریزی زخم شما متوقف نشد، التهاب آن بدتر شد یا محل سوختگی را نمی‌توانید لمس کنید، به پزشک مراجعه کنید. در صورت دیدن هرگونه علائم عفونت مانند چرک یا بوی عجیب، شما به مراقبت‌های پزشکی نیاز خواهید داشت. عسل تنها باید برای درمان زخم‌ها، سوختگی‌ها و التهاب‌های کوچک مورد استفاده قرار بگیرد.
- از عسل برای درمان زخم‌های روی آلت تناسلی یا داخل دهان خود استفاده نکنید.
2. جهت گرفتن بهترین نتیجه از عسل مانوکا با شاخص UMF بالا استفاده کنید
هرچند که شما می‌توانید از هر نوعی عسل برای کمک به درمان زخم استفاده کنید اما عسل مانوکا با شاخص UMF بالا می‌تواند زخم را تا 12 روز سریعتر از دیگر عسل‌های معمولی درمان کند. اگر شما در حال درست کردن جعبه کمک‌های اولیه طبیعی هستید یا می‌خواهید به طور خاص عسل را به دلیل خواص آنتی بیوتیک آن بخرید، ارزش دارد که عسل مانوکا با شاخص UMF میان 15-30 بخرید.
- شما می‌توانید عسل مانوکا را میان مواد غذایی‌های ارگانیک، فروشگاه‌ها یا حتی مغازه‌های خوار و بار فروشی پیدا کنید.
- عسل مانوکا نوعی عسل است که از درخت مانوکا گرفته شده است. UMF مخفف فاکتور منحصر به فرد مانوکا است که میزان فعالیت ضد باکتری در عسل معین را معین می‌کند. UMF معمولاً در قسمت جلوی یا پشت درج می‌شود.
- شما تا زمانی می‌توانید از عسل معمولی و تجاری استفاده کنید که خالص و پاستوریزه باشد. عسل‌های حاوی شکر افزودنی، رنگ غذا و مواد شیمیایی مصنوعی معمولاً موثر نیستند. عسل معمولی تقریباً به اندازه عسل مانوکا کارآمد نیست.
3. جهت از بین بردن کثیفی‌ها زخم خود را شسته و خشک کنید
زخم را زیر جریان آب خنک به مدت 10-20 دقیقه بگیرید تا کثیفی‌ها و آلودگی‌ها شسته شود. اگر زخم باز است، همین جا کار خود را متوقف کرده و آن ناحیه را با حوله‌ای تمیز خشک کنید. اگر زخم باز نیست، قبل از خشک کردن آن را با صابونی بدون بو بشویید. اینکار به شما در از بین بردن باکتری و کاهش خطر ابتلا به عفونت کمک می‌کند.
- شما برای تمیز کردن زخم به هیچ محصول خاصی احتیاج ندارید. همه صابون‌ها در شستن کثیفی‌ها و باکتری‌ها یکسان عمل می‌کنند. هرچند احتمال کمتری دارد که صابون بدون بو زخم شما را تحریک کند.
- اگر می‌خواهید محل سوختگی را درمان کنید، از صابون استفاده نکنید. اینکار به پوست شما آسیب می‌رساند.
- از شستن کثیفی‌هایی که در عمق زخم‌ها قرار دارند، خودداری کنید زیرا انجام اینکار می‌تواند باکتری را پخش کرد و احتمال عفونت را بیشتر کند. به جای اینکار برای از بین بردن چنین کثیفی‌هایی به پزشک خود مراجعه کنید.
4. یک لایه عسل روی باند مورد استفاده بزنید
باندی را انتخاب کنید که به اندازه کافی برای کامل پوشاندن زخم شما بزرگ باشد. مقداری عسل با قاشق یا چاقو برداشته و آن را روی مرکز باند قرار دهید. پخش کردن عسل را تا جایی ادامه دهید که یک دست روی باند را بپوشاند.
- شما می‌توانید از باند چسب‌دار، یک تکه گاز یا پارچه استفاده کنید. حتماً عسل باید آنقدری روی باند پخش شده باشد تا بتواند زخم شما را به صورت کامل پوشش دهد.
- اگر شما در حال استفاده از گاز یا پارچه هستید، می‌توانید باند را در عسل غوطه‌ور کرده و اضافه‌های آن را از بین ببرید.
5. باند را روی زخم قرار داده و اگر لازم است آن را با چسب ببندید
با دقت باند را روی پوست خود گذاشته و به آرامی آن را روی زخم فشار دهید. اگر باند چسب دارد، تنها به راحتی با دست آن را روی پوست فشار دهید. اگر می‌خواهید از گاز یا پارچه استفاده کنید، چسب جراحی را دور آنها بپیچانید تا سر جای خود ثابت شوند. از 4-6 تکه چسب برای پوشاندن آن ناحیه‌ای استفاده کنید که باند روی پوست قرار می‌گیرد.
- از فشار دادن باند روی زخم خودداری کنید. به جای اینکار، به آرامی آن را فشار داده یا به صورت ضربات ملایم روی زخم و اطراف آن بزنید تا مطمئن شویید که عسل به پوست شما رسیده است.
- بسیاری از افراد 1-2 دقیقه بعد از استفاده عسل به نوعی مانند آلوئه‌ورا تاثیر تکسین دهنده آن را گزارش کردند. در حالی که برخی افراد از این احساس لذت می‌برند اما نگران نشوید اگر تماس عسل با پوست شما آزار دهنده است. این احساس معمولاً بعد از چند دقیقه از بین می‌رود.
6. اگر زخم شما هنوز ترشح دارد، باند را به صورت روزانه عوض کرده و مراقب عفونت کردن آن باشید
اگر زخمتان هنوز ترشح دارد، باند خود را هر 12-24 ساعت عوض کنید. زخم را با پارچه‌ای تمیز خشک کرده و دوباره عسل را با باندی جدید روی زخم خود بگذارید. هنگام تمیز کردن زخم دقت کنید که عفونت نکرده باشد.
- اگر زخم شما رو به بهبود نیست یا علائم عفونت مانند قرمزی، داغ بودن، نرم شدن، چرک یا رگه‌های قرمزی دارد، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
7. اگر زخم ترشح ندارد، بگذارید باند تا یک هفته بماند
اگر زخم از خود هیچ مایعی تولید نمی‌کند، می‌توانید اجازه دهید باند تا یک هفته بماند. هنگامی که در آخر زخم شما بهبود یافت، عسل‌های اضافه روی آن را شسته و آن را ناحیه را خشک کنید.
- شما می‌توانید با لمس سطح زخم به آرامی متوجه شوید ترشح داشتن یا نداشتن آن شوید. اگر از آن مایع شفاف بیرون می‌آید، پس هنوز زخم ترشح دارد. اینگونه بدن به صورت طبیعی در هنگام بهبود زخم باکتری‌ها را از آن دور نگه می‌دارد.
بخش دوم درمان زخم‌های دیگر با عسل
1. از عسل جهت جلوگیری عود دوباره آکنه و ایجاد اسکار پوستی استفاده کنید
دستان خود را با آب و صابون بشویید. سپس انگشت خود را در عسل فرو کنید. پوست اطراف جوش را با یک لایه نازک از عسل ماساژ دهید. بگذارید عسل به مدت 10-15 دقیقه روی پوست بماند سپس آن را با یک پارچه خشک تمیز کنید. این کار به صورت روزانه جهت جلوگیری از عود کردن جوش‌ها یا آسیب به پوست انجام دهید.
- عسل به صورت طبیعی پوست شما را مرطوب کرده و می‌تواند بسیاری از باکتری‌های به جا مانده از آکنه را از بین ببرد. خواص آنتی باکتریال عسل همچنین می‌تواند از آسیب ناشی از آکنه روی پوست شما جلوگیری کند.
- اگر تنها بخواهید یک جوش را درمان کنید، واقعاً تنها به یک قطره عسل برای اینکار نیاز دارید.
2. بعد از مشورت با پزشک خود با عسل به جنگ عفونت قارچی بروید
اگر مبتلا به عفونت قارچی مانند پای ورزشکار یا درماتیت قارچی شدید، با پزشک خود مشور کنید که آیا می‌توانید برای درمان آن از عسل استفاده کنید. اگر می‌توانید، یا عسل را مستقیماً با ناحیه آسیب دیده بزنید یا مقداری عسل را روی باند زده و آن را روی عفونت قارچی بگذارید. تا زمان از بین رفتن عفونت باند را به صورت روزانه عوض کنید.
- ثابت شده است که خواص آنتی باکتریال عسل با باکتری‌های همراه با عفونت قارچی مقابله می‌کنند.
- اگر بعد از 3-5 روز عفونت از بین نرفت، با پزشک خود مشورت کنید.
- مقدار عسلی که استفاده می‌کنید به اندازه عفونت بستگی دارد. به صورت کلی، یک لایه نازک از عسل موثرتر از یک خلوار عسل خواهد بود.
3. عضلات دردناک را با عسل جهت کم کردن التهاب ماساژ دهید
اگر عضله‌های شما بعد از انجام فعالیت بدنی شدید دردناک شده است، 1 تا یک دوم قاشق غذاخوری (2.5-4.9 میلی‌لیتر) عسل کف دست خود بریزد. سپس عسل را با حرکات دورانی کوچک تا زمات جذب آن به پوست روی ناحیه دردناک ماساژ دهید. عسل خواص ضد التهابی دارد و ماساژ دادن آن روی ماهیچه دردناک یا کِش آمده می‌تواند التهاب و درد ماهیچه را کاهش دهد.
- هر 1-2 روز یک بار جهت جلوگیری از ملتهب شدن ماهیچه دوباره از عسل استفاده کنید.
بخش سوم زمان انجام مراقبت‌های پزشکی
1. برای زخم‌های وخیم که خونریزی آنها متوقف نمی‌شود، مراقبت پزشکی لازم است
در حالی که شما می‌توانید بیشتر بریدگی و خراش‌های کوچک را بدون هیچ خطری در خانه درمان کنید اما مهم است که زخم‌های جدی‌تر شما توسط پزشک معاینه شود. اگر زخمی دارید که به شدت خونریزی می‌کند و حتی خونریزی آن پس از 2-3 دقیق فشار دادن زخم متوقف نمی‌شود، با آمبولانس تماس گرفته یا خودتان را به بخش اورژانس بیمارستان برسانید. در شرایط زیر بلافاصله با دکتر خود تماس گرفته یا به کلینیک مراجعه کنید:
- روی اندام‌های حیاتی صورت، دست یا پای شما زخم شده است، مخصوصاً اگر این زخم عمیق یا به صورت سوراخ شدگی باشد.
- زخم شما بی‌حس یا به شدن دردناک است.
- لبه‌های زخم خیلی از یکدیگر فاصله دارند.
- زخمی بزرگ یا عمیق نزدیک مفصل خود دارید.
- با چیز کثیف یا به صورت بالقوه آلوده‌ای مانند پا گذاشتن روی سوزنی زنگ زده، گاز گرفته شدن توسط حیوان‌ها یا بریدن دست خود با قوطی فلزی قدیمی زخمی شدید.
- اگر زخمتان عمیق است و واکسن کزاز نزدید.
2. اگر زخم شما کامل بهبود نیافته یا عفونت کرده به دکتر مراجعه کنید
حتی با مراقبت خانگی مناسب، ممکن است زخم شما آلوده شده یا به آن روشی که انتظار داشتید بهبود پیدا نکند. زخم عفونت کرده ممکن است سریعتر منجر به مشکلی جدی برای شما شود. اگر مشکلات زیر را با زخم خود دارید، به پزشک مراجعه کنید:
- افزایش قرمزی، تورم، داغی یا درد داخل یا اطراف زخم.
- ترشح چرک یا میزان زیادی آب از زخم.
- تب یا به صورت کلی احساس ناخوشی.
- تیره شدن پوست اطراف لبه‌های زخم.
- بوی بدن ناشی از زخم.
3. اگر به داشتن عفونت پوستی شک کردید، به پزشک خود مراجعه کنید
ممکن است عسل بتواند مقداری به درمان عفونت‌های پوستی ملایم کمک کند اما عفونت‌های شدیدتر نیاز به مراقبت پزشکی دارند. اگر شما علائمی مانند قرمزی و دیگر تحریکات پوستی دارید، فکر خوبی است که برای معاینه زخم، تشخیص علت این مشکل و پیدا کردن بهترین راه درمان برای آن از دکتر خود نوبت بگیرید. شما همچنین در شرایط زیر باید به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید:
- به دلیل بیماری (مانند ایدز/HIV، دیابت یا سرطان) سیستم ایمنی بدن شما ضعیف شده است یا در حال مصرف دارو (مانند داروهای استروئیدی یا شیمی درمانی) هستید و قرمز شدن پوست یا دیگر تحریکات پوستی را تجربه می‌کنید.
- متوجه شدید که ناحیه قرمز یا تحریک شده پوست در حال گسترش یافتن است.
- پوست آسیب دیده داغ، ملتهب یا هنگام لمس دردناک است.
- در ناحیه آسیب دیده تاول، چرک یا ترشح مشاهده می‌کنید.
- به همراه علائم پوستی خود تب نیز دارید.
- در صورت مشاهده رگه‌های قرمز رنگی که در ناحیه آسیب دیده در حال گسترش هستند و یا اگر هنگام فشار بر روی پوست صدای ترک شنیدید، بلافاصله به اورژانس مراجعه كنید. اگر تب یا لرز نیز داشته باشید، دقت به این مسئله بسیار مهم است.
4. برای سوختگی بزرگ یا وخیم به دنبال مراقبت پزشکی باشید
برخی از انواع سوختگی‌ها جدی هستند و نیاز به مراقبت‌های پزشکی سریع دارند. سوختگی‌های خاص اگر عفونت کنند یا به درستی درمان نشوند، ممکن آسیب دائمی به پوست برسانند. اگر سوختگی‌های شما یکی از شرایط زیر را دارد با آمبولانس تماس گرفته یا خودتان را به اورژانس بیمارستان برسانید:
- سوختگی ناحیه وسیعی از بدن شما را پوشانده یا روی دست، پا، صورت، کشاله ران، باسن یا مفاصل اصلی (مانند آرنج یا زانو) تأثیر گذاشته است.
- سوختگی عمیق باشد و بیشتر از لایه رویی پوست شما را درگیر کرده باشد.
- سوختگی مانند پارچه چرمی به نظر برسد یا ظاهری ذغالی و تکه‌ای دشته باشد.
- با برق یا مواد شیمیایی سوخته باشد.
- بعد از سوختگی در تنفس خود مشکل داشته باشید.
هشدار
- اگر زخم شما جدی است یا از نوع زخم خود مطئن نیستید، حتماً با پزشک یا متخصص مشورت کنید.
- عسل جایگزینی برای توصیه‌های پزشکی یا داروهای تجویزی نیست. اگر دکتر شما تشخیص داد که نمی‌توانید از عسل برای درمان یک مسئله پزشکی استفاده کنید، جهت جلوگیری از عوارض احتمالی، به توصیه او عمل کنید.
بیشتر بخوانید: با گیاهان دارویی سیستم ایمنی بدنتان را تقویت کنید
