جوش روی پلک ممکن است میان بعضی از مردم خیلی رایج نباشد اما قطعاً جوش‌ها هم می‌توانند روی پلک ظاهر شوند و کمتر از بروز جوش روی قسمت‌های دیگر صورت یا بدن آزار دهنده نیستند. از آنجایی که انواع دیگر زائده‌ها مانند گل مژه می‌توانند روی پلک ظاهر شوند، پس مهم است که هنگام برآورد کردن علائم، بدانیم که دقیقاً باید به دنبال چه چیزی باشیم و در نتیجه، فارغ از اینکه با چه چیزی سر و کار داریم، بتوایم به روش درست آن را درمان کنیم. ما با دو متخصص پوست معتبر صحبت کردیم تا به علت بیرون ریختن بعضی از انواع جوش‌ها روی پلک، اقدامات مورد نیاز برای آنها و چگونه جلوگیری کردن از بازگشت احتمالی آنها پی ببریم. ابتدا اجازه دهید که به معرفی مختصر آن دو متخصص پوست بپردازیم. دکتر نادیا کیهیچاک یک متخصص پوست معتبر است که در درماتولوژی اسپرینگ استریت نیویورک مشغول به کار است. زمینه‌های تخصصی وی شامل آکنه، روزاسه، پسوریازیس، غربالگری سرطان و درمان و همچنین انجام جراحی‌های جزئی و زیبایی است. دکتر کیهیچاک مدرک خود را از آکادمی پوست آمریکا گرفته، عضو آکادمی پوست آمریکا و همچنین عضو انجمن جراحی پوست در آمریکا است. دکتر روی سیدنبرگ از مرکز جراحی لیزر و پوست نیویورک، یک متخصص پوست و مو دارای مجوز است که در زمینه پوست و مو و زیبایی به صورت عمومی فعالیت می‌کند. علاوه بر این، دکتر سیدنبرگ یک پزشک و استادیار بالینی پوست در دانشکده پزشکی دانشگاه نیویورک است.
انواع جوش روی پلک
با اینکه جوش‌ها می‌توانند در هر جایی که منافذ وجود دارند، به وجود بیایند اما بعضی از انواع جوش بیشتر از دیگر نمونه‌های آن روی مناطق خاص صورت مانند پلک یا به صورت کلی ناحیه دور چشم دیده می‌شوند.
- پاپول التهابی: هنگامی که سبوم بیش از حد با کثیفی‌هایی مانند سلول‌های مرده پوست ترکیب می‌شود، بدن به گلبول‌های سفید خون دستور می‌دهد تا با باکتری‌های ایجاد شده در آن منافذ مسدود شده مقابله کنند و این چنین می‌شود که روی پوست آکنه‌های التهابی به وجود می‌آیند. این فرآیند معمولاً به صورت برجستگی‌های قرمز ظاهر می‌شود که از کیست کوچکتر بوده و بیشتر از اینکه زیر پوست باشد، روی سطح آن قرار دارند.
- پاسچول: پاسچول‌ها به طور ساده جوش‌هایی پر از چرک زرد رنگ هستند که اغلب در مرکز یک جوش قرمز جمع می‌شوند و چیزی را تشکیل می‌دهند که به عنوان سر جوش شناخته می‌شود.
- کومدون: هر دو نوع سر سفید و سر سیاه از انواع کومدون به حساب می‌آیند، سر سفیدها «کومدون‌های باز» هستند، در حالی که سر سیاه‌ها «بسته» هستند. کومدون سر سفید نوع متداول آکنه است که روی پلک دیده می‌شود و ممکن است گاهی اوقات در خوشه‌های کوچک نیز به وجود بیاید.
البته، همه نوع‌های زائده و برجستگی‌های روی پلک جوش نیستند و در واقع، بیشتر آنها جوش نیستند. بنابراین مهم است که شما دقیقاً بدانید علائم شما شامل چه چیزهایی می‌شود تا بتوانید درمانی سریع و موثر برای آن پیدا کنید. دکتر روی سیدنبرگ از مرکز جراحی لیزر و پوست نیویورک می‌گوید: «گل مژه یا سنده سلام و التهاب مزمن به عنوان برآمدگی‌های روی پلک شناخته می‌شوند. گل مژه یك التهاب یا عفونت است كه به عنوان جوش یا چرک (پاسچول) در پایه مژه ظاهر می‌شود. گل مژه آزار دهنده، حساس یا دردناک است و ممکن است پوسته پوسته شود یا ترشح داشته باشد.» آنها معمولاً برجسته و بزرگ هستند و در بسیاری از موارد چرک آنها به سطح برآمدگی می‌رسد، سر آنها باز می‌شود، تخلیه می‌شوند و سپس از بین می‌روند. التهاب مزمن پلک معمولاً دیرتر شکل می‌گیرد و در نتیجه یک غده مسدود شده در پلک است که به عنوانی جوشی عمیق‌تر در نظر گرفته می‌شود، این التهاب معمولاً بیشتر در لبه پلک و دور از مژه‌ها به وجود می‌آید. علاوه بر گل مژه و التهاب مزمن، میلیا یکی از مشکلاتی است که معمولاً روی پلک و پوست زیر چشم مشاهده می‌شود، که اغلب به صورت برجستگی‌های کوچک و سفید رنگ شناخته می شوند. دکتر نادیا کیهیچاک توضیح می‌دهد: «میلیا را می‌توان روی پوست پلک مشاهده کرد. میلیا کیست‌های پوستی کوچک به اندازه 1-2 میلی‌متر و سطحی هستند. این کیست‌های پوستی پر از مواد کراتین باقی مانده هستند که غالباً روی پوست اطراف چشم و روی پوست خود پلک ایجاد می‌شوند. آنها معمولاً بدون علائم هستند، به این معنی که برخلاف جوش‌ها و پاسچول‌های آکنه التهابی معمولی هیچ درد، خارش یا تخلیه‌ای ایجاد نمی‌کنند.»
علل و توصیه برای پیشگیری
به وجود آمدن تمام آکنه‌ها در نتیجه بسته بودن منافذ است و درحالی که هیچ درمانی برای مشکل آکنه شناخته نشده است اما اقداماتی وجود دارد که شما با انجام دادن آنها می‌توانید از بروز آکنه به صورت منظم جلوگیری کنید.
- تحریک شدن پوست. دکتر کیهیچاک می‌گوید: «هر چیزی که باعث خارش، تحریک شدن یا التهام پوست ناحیه چشم بشود (قسمت پری اوربیتال)، می‌تواند خطر بروز جوش را روی پوست پلک افزایش دهد.» از دلایل رایج که ممکن است منجر به بروز جوش روی پوست پلک چشم شود می‌توان به پاک کننده‌های قوی، کرم‌های غلیظ چشم، محصولات تاریخ انقضاء گذشته و لوازم آرایش و ابزارهای آرایشی کثیف مانند اسفنج‌های آرایشی یا براش اشاره کرد.
- داشتن دیگر مشکلات پوستی. گاهی، مشکلات دیگری که روی پوست تاثیر می‌گذارند، می‌توانند برخی از افراد را برای داشتن جوش روی پلک مستعدتر کند. دکتر کیهیچاک می‌گوید: «افرادی که دارای مشکلاتی از قبیل روزاسه، اگزما، تب یونجه یا حساسیت‌های فصلی هستند، بیشتر در خطر داشتن پوست پلکی حساس هستند. بعلاوه، استفاده از کرم‌ها و لوسیون‌هایی که به طور معمول برای پوست صورت یا پوست پری اوربیتال ساخته نشدند، همچنین می‌توانند منجر به تحریک پوست پلک‌ها شود که در نهایت ممکن است منجر به ساییدگی پلک‌ها و در نتیجه باعث انسداد منافذ و غدد در پوست پلک شود.»
- تمیز کردن پلک‌ها با محصولات پوستی مناسب. احتمالاً اکثر ما به پلک‌های خود به اندازه بقیه پوست صورت توجه نمی‌کنیم اما غفلت از شستن آن ناحیه، یا شستن آن با محصولات قوی می‌تواند منجر به بیرون ریختن جوش شود، دقیقاً مانند هر قسمت دیگر پوست.کیهیچاک می‌گوید: «استفاده از محصولات نان-کومدوژنیک، پاک کننده ملایم و کرم‌های مخصوص صورت می‌تواند به جلوگیری از سوزش پوست حساس پلک کمک کند، بنابراین بیرون ریختن جوش روی پوست پلک‌ها محدود می‌شود.»
درمان جوش روی پلک
1. رتینول را امتحان کنید
دکتر کیهیچاک می‌گوید: «محصولات موضعی رتینول مانند لوسیون Tret-A و اسکراب‌های لایه‌بردار ملایم مانند فوم تمیز کننده برند نئوستراتا مدل Neostrata AHA Glycolic Fonaming باعث افزایش ریزش سلول‌ها مرده پوست می‌شوند و می‌توانند به از بین بردن و از به وجود آمدن آکنه و میلیا جلوگیری کنند.» از آنجا که پوست اطراف چشم در آنجا بسیار نازک‌تر از قسمت‌های دیگر صورت است، از رتینول فقط باید به عنوان درمان نقاط خاص برای از بین بردن آکنه روی پلک استفاده شود. او می‌افزاید: «هنگام که تازه شروع به استفاده از این محلول‌ها می‌کنید، معمولاً ممکن است شما لایه برداری ملایم و قرمزی پوست را تحربه کنید، به خصوص در اطراف ناحیه چشم. بنابراین، در ابتدا استفاده از این محصولات فقط 2-3 بار در هفته توصیه می‌شود. از آنجا که پوست به رتینول و AHA (آلفا هیدروکسی اسید) عادت می‌کند، در صورت بالا رفتن تحمل پوست به تدریج می‌توان میزان استفاده از آن را به صورت روزانه افزایش داد.»
2. بهداشت شخصی را رعایت کنید
دکتر سیدنبرگ می‌گوید: «از جمله اقدامت جلوگیری شامل شستن دست‌ها قبل از تماس آنها به چشم یا آرایش کردن است و از انجام دادن این کارها نیز در طول داشتن جوش خودداری کنید، مالیدن پلک‌ها را به حداقل برسانید، دست را قبل از تماس با چشم بشویید، لوازم آرایش را به صورت اشتراکی استفاده نکید و براش‌های لوازم آرایش خود را تمیز نگهدارید. نه تنها با اجرای این اقدامات مانع از جوش زدن پلک در آینده می‌شوید بلکه می‌توانید سریع‌تر جوش‌های فعلی را از بین ببرید.
3. پوستتان را هیدارته نگه دارید
بهترین راه برای اینکه به غدد تولید سبوم و چربی بگوییم که پوست شما دیگر به آن مواد روغنی احتیاج ندارد، چیست؟ پوست خود را در مقابل تابش نور آفتاب و یا دیگر موارد از بین برنده آب بدن مراقبت کنید و پوست خود را با مرطوب کننده آب رسانی کنید. دکتر کیهیچاک کرم برند التا مدل Elta MD Barrier Renewرا توصیه می‌کند که به گفته او «به طور موثر پوست صورت و ناحیه پری اوربیتال را هیدراته می‌کند و می‌تواند خشکی، پوسته پوسته شدن و حساسیت که ممکن است روی پوست صورت ایجاد شود را به حداقل برساند.»
4. فرآیند از بین بردن جوش را تسریع نکنید
بیشتر افراد دلشان نمی‌خواهد که جوش‌ها را بیشتر از زمان الزامی روی پوست صورت خود تحمل کنند اما عجله کردن و انجام کارهایی از قبیل کندن و فشار دادن جوش تنها می‌تواند منجر به اسکار پوستی شود، باکتری را روی سطح پوست شما پخش کند و درنتیجه باعث جوش‌های بیشتر یا بزرگتر شود. دکتر سیندبرگ توضیح می‌دهد: «کمپرس گرم با افزایش جریان خون در پوست به تخلیه جوش کمک می‌کند. بیماران نباید جوش‌های خود را را فشار دهند. این کار باعث پارگی فولیکول یا غده سبوم و باعث گسترش التهاب یا عفونت می‌شود. کمپرس گرم نیز به تمیز کردن پلک‌های پوسته پوسته شده کمک می‌کند.»
5. از وارد کردن اشیاء خارجی به چشم بپرهیزید (مانند لنز چشمی و ریمل)
کیهیچاک می‌گوید: «زمانی که روی پلک خود جوش دارید، من به شما توصیه می‌کنم که از گذاشتن لنز چشمی و استفاده از لوازم آرایشی مخصوصاً خط چشم، ریمل و سایه چشم خودداری کنید. از محصولات ملایمی مانند کراوی و ژل شست و شوی ملایم صورت نیتروژنا استفاده کنید تا منافذ پوس شما مسدود نشوند. همچنین می‌توانید از آنها برای تمیز کنندن ناحیه دور چشم یک یا دو بار در روز استفاده کنید.»
6. اگر جوش‌ها بیشتر از یک هفته روی پوست باقی ماندند، به پزشک خود مراجعه کنید
دکتر کیهیچاک پیشنهاد می‌کند: «اگر ضایعه بیش از یک هفته باقی بماند، توصیه می‌شود که یک متخصص پوست معتبر در مطب پوست شما را معاینه کند. او در ادامه گفت: «معالجات احتمالی داخل مطب شامل تخلیه کردن جوش یا جدا کردن میلیا با سوزن استریل است. از طرف دیگر، کرایوتراپی یا سرما درمانی (نیتروژن مایع -320 درجه) و کند و سوز لیزری برای از بین بردن کیست میلیایی یا پاپول التهابی قابل استفاده است. ضایعه‌ای که در همان منطقه عود می‌کند یا با وجود درمان برطرف نمی‌شود، باید توسط متخصص پوست و مو نیز مورد ارزیابی قرار گیرد. از آنجایی که پلک‌ها به طور مداوم در معرض آفتاب قرار دارند، ممکن است بیوپسی این ضایعه مکرر یا مقاوم به درمان برای ارزیابی احتمال سرطان پوست مورد نیاز باشد.» در صورت لزوم به دنبال داروهای تجویزی باشید. اگر شما بیماری زمینه‌ای دارید که ممکن است باعث به وجود آمدن جوش به صورت مزمن روی پوست پلک شود، داروهای تجویز شده مانند داکسی سایکلین ممکن است مدت زمان درمان را برای از بین بردن آنها کاهش دهند. دکتر سیدنبرگ می‌گوید: «برای بیماران مبتلا به روزاسه پنهان یا ضایعات برگشت پذیر، قرص داکسی سایکلین با دوز پایین می‌تواند بسیار مؤثر باشد. دوز پایین باعث می‌شود که این دارو نه به عنوان یک آنتی بیوتیک، بلکه تنها به عنوان داروی ضدالتهاب در نظر گرفته شود، بنابراین این مسئله دارو مذکور را برای استفاده طولانی مدت مناسب‌تر می‌کند.»
بیشتر بخوانید: با بلفاریت (التهاب پلک) آشنا شوید
